Elke dag worden studenten van het nieuw gebouwde Westerlundska Gymnasiet in Enköping verwelkomd in een school waar men niets aan het toeval heeft overgelaten. Martina Ericson, programmadirecteur, en Maria Johansson, administratief directeur, leiden het proces al jarenlang in goede banen en zij hebben alles in het werk gesteld om een inclusieve, creatieve en veilige leeromgeving te creëren.
Is het echt nodig zo grondig te werk te gaan, zo veel informatie in te winnen, elke beslissing in de praktijk te testen en zowel studenten als personeel zo vroeg in het proces te betrekken? Als we deze vraag stellen aan Martina Ericson en Maria Johansson ligt het antwoord voor de hand. 'Ja, als je een echt goed resultaat wilt bereiken, moet het bouwproces van een nieuwe school net zo lang en nauwgezet verlopen als dat bij ons het geval was. Door studiebezoeken te brengen, naar experts te luisteren, meubels uit te proberen en de mening van onze jongeren en medewerkers te vragen, is het eindresultaat veel beter geworden dan hadden wij dat niet gedaan', zegt Martina Ericson.
De grote, open inkomhal laat veel daglicht binnen en vormt een knooppunt voor de drie gebouwen van de school.
Op het schoolplein hebben we verschillende oplossingen toegepast die zijn ontworpen om de meest uiteenlopende activiteiten mogelijk te maken. De iets hogere zithoogte van de Decibel-barkruk en de Nexus-tafel maakt het natuurlijk te wisselen tussen zittend en staand werk, wat bijvoorbeeld de actieve deelname aan groepswerk stimuleert.
In de hele school is gekozen voor kleuren in aardetinten om een rustige, harmonieuze omgeving te creëren voor zowel de studenten als het personeel.
Het voormalige Westerlundska Gymnasiet werd gebouwd in de jaren 1970. In 2017 stelde de gemeente Enköping vast dat het gebouw het einde van zijn levensduur had bereikt en dat een renovatie niet economisch haalbaar zou zijn. De planning voor de nieuwe school begon in 2020, onder meer met een reeks studiebezoeken, workshops en andere activiteiten met de betrokkenen – White Architekter, Kinnarps en andere meubelleveranciers, maar ook docenten en leerlingenraden. 'We hebben onze ideeën in de praktijk uitgeprobeerd in de oude school. Zo hebben we bijvoorbeeld een testklaslokaal gebouwd met een interieurontwerp van verschillende leveranciers, textielvloeren, whiteboardbehang en verschillende IT-oplossingen om gedurende een jaar te onderzoeken wat het beste werkt', zegt Martina Ericson.
De nieuwe middelbare school ligt vlak naast de oude school en dicht bij het centrum van Enköping. De school omvat drie gebouwen die onderling verbonden zijn via een houten frame en een grote, open inkomhal met een bibliotheek als knooppunt van de school. De visie om een warme en uitnodigende woonkamer te creëren, wordt gerealiseerd dankzij het ontwerp met open zichtlijnen, natuurlijke materialen zoals hout en steen, en kleuren in aardetinten. ''Het interieurontwerp van Kinnarps vult de architectuur aan en draagt bij aan ons pedagogisch idee van inclusief leren met de sleutelwoorden 'zien' en 'ondersteunen''. We willen een rustige omgeving met weinig afleidingen die de leerlingen niet storend of negatief triggert', zegt Maria Johansson.
Martina Ericson, programmadirecteur, Westerlundska Gymnasiet
Wij stonden in nauw contact met onder andere het Kinnarps-team in Västerås en Maria Johansson en Martina Ericson zeggen dat het proces van onschatbare waarde was. 'De samenwerking heeft ons de kans gegeven het interieurontwerp esthetisch, ergonomisch en op het gebied van slijtage te bekijken en te testen. Het was ook ongelooflijk waardevol dat wij konden rekenen op de kennis en ervaring die Kinnarps heeft opgedaan tijdens andere opdrachten', zegt Maria Johansson.
Martina Ericson voegt eraan toe: ''Zij gaven ons duidelijke feiten en ideeën over wat het beste werkt in een schoolomgeving tijdens ons bezoek aan hun showroom. Zo hebben we niet alleen belangrijke antwoorden gekregen, maar ook begrepen welke vragen we moeten stellen.'
Een van de uitdagingen was de inventarisatie van het meubilair dat de school kon meenemen van de oude lokalen en opnieuw gebruiken, en dit naadloos te integreren in het nieuwe interieurontwerp. ''Kinnarps hielp ons met deze beide aspecten en creëerde duidelijke en creatieve ontwerpvoorstellen waarbij het geheel samenhangt in de offerte. Ze hebben onze ideeën over kleur, vorm en materiaal geïnterpreteerd en vervolgens omgezet in een concrete interieuroplossing', zegt Maria Johansson.
In de klaslokalen gebruiken we het Origo-bureau met bovenbladen van marmoleum, een natuurlijk materiaal met geluidsabsorberende eigenschappen. Een haak aan de zijkant van de tafels maakt het eenvoudig de orde te handhaven in het klaslokaal. De flexibele rug van de Xpect stoel voor de leerlingen zet aan tot beweging, zodat zij zich kunnen blijven concentreren tijdens de les.
Parallel aan de besprekingen met Kinnarps en andere partners heeft het project interne processen uitgewerkt die het eindresultaat hebben beïnvloed. Een voorbeeld is het ontwerp van de toiletruimtes, dat meer veiligheid biedt en gebaseerd is op een workshop met leerlingen. Dit toonde onder andere aan dat het een goed idee is de toiletten te plaatsen op een locatie waar personeel aanwezig is. Het moet ook gemakkelijk zijn de toiletten te betreden of te verlaten, terwijl de deuren verborgen zijn, zodat niemand kan zien welke toiletruimte een persoon kiest.
Een ander voorbeeld is de plaatsing van bartafels aan het raam in de eetkamer, die niet alleen een gezellige sfeer creëren, maar ook een omgeving waar leerlingen comfortabel alleen kunnen zitten en eten.
'Een nieuwe middelbare school is een grote en belangrijke investering die signalen stuurt naar de hele maatschappij over wat wij belangrijk achten bij het investeren in de gemeente. Het spreekt voor zich dat dit werk grondig en zorgvuldig moet worden uitgevoerd.'
Het doel was om een schoolcafetaria te ontwerpen met veel zitplaatsen en een gezellige, veilige sfeer. Om dit te bereiken, werden kleinere zitgroepen gecreëerd met onder andere de Asto tafel en de Lexie stoel. Ook de natuur werd geïntegreerd in het project door het plaatsen van Grow plantenbakken, die bijdragen aan een goede geluidsomgeving en worden gebruikt als ruimteverdeler.
De Monolite High sofa wordt ook gebruikt om een veilige omgeving te creëren, met zijn hoge rug die privacy biedt en een gezellige zithoek creëert waar men in alle rust kan lunchen.
Martina Ericson en Maria Johansson zijn het erover eens dat het schoolleven op het Westerlundska Gymnasiet beter is dan ooit. De nieuwe schoolomgeving heeft niet alleen de werk- en studieomstandigheden verbeterd, maar ook bijgedragen aan een sterk gevoel van trots en welzijn bij zowel het personeel als de studenten. Het is duidelijk dat de uitgebreide investeringen in de ontwikkeling van de school vruchten heeft afgeworpen.
Bij de officiële opening was de grote belangstelling duidelijk merkbaar tijdens een goed bezocht open huis-evenement, dat maar liefst 5.000 bezoekers trok. De positieve reacties blijven toestromen – de school blijft nieuwsgierigheid en bewondering wekken en andere gemeenten komen regelmatig op studiebezoek, op zoek naar inspiratie uit de nieuwe omgeving en werkwijze.
Westerlundska Gymnasiet is meer dan alleen een school; het is een bruisende ontmoetingsplaats voor de hele gemeenschap. De school is ontworpen om de klok rond toegankelijk en actief te zijn. De aula wordt gebruikt voor externe evenementen zoals lezingen, concerten en sportkampen, waarbij de klaslokalen worden gebruikt als schoolruimtes. De kantine van de schoolcafetaria opent haar deuren ook voor buitenstaanders, zoals gepensioneerden, die er kunnen lunchen.
Dankzij deze open en inclusieve filosofie is de school een centraal onderdeel van de gemeenschap en versterkt ze de banden tussen de leerlingen, het personeel en de bewoners van de gemeente. Westerlundska Gymnasiet is dus niet alleen een plek om te leren, maar ook een inspirerende arena voor gemeenschap en samenwerking.