De Stille Revolutie
WE MOETEN PRATEN OVER GELUID
Lisbeth Forsberg, verantwoordelijke voor akoestiek en milieu-etikettering bij Kinnarps, is van mening dat 'geluidsergonomie" al te vaak verwaarloosd wordt. Op onze werkplekken, maar ook in de samenleving in het algemeen. Zelfs al wordt er veel energie gestoken in de architectuur en het interieurdesign van een nieuw gebouw, dan nog komt het vaak voor dat de totaalervaring drastisch verslechtert door een ondoordachte en vervelende akoestische omgeving.
”Geluid is een uiterst ingewikkeld gebied. Ten eerste draait het om geavanceerde fysica. Ten tweede is geluid niet iets wat we kunnen voelen of zien, waardoor het vaak vergeten wordt. De meeste mensen staan dan ook niet stil bij de akoestische omgeving die hen omringt, maar we weten dat onze geluidsomgeving wel degelijk een invloed heeft op onze gezondheid, ons welzijn en het vermogen om te presteren."
Kinnarps was een pionier inzake geluidsergonomie - het meten van geluid op de werkplek om betere akoestische omgevingen te kunnen creëren. De ontwikkeling startte in de jaren 90 en de laatste jaren is het bewustzijn over geluid aanzienlijk toegenomen.
”Geluid is een erg ingewikkeld domein, zo omvat het onder andere geavanceerde fysica. Daarnaast is het iets wat we niet kunnen zien of aanraken, waardoor we het snel vergeten."
Vandaag draait het werk van Kinnarps rond ergonomie meer om welzijn en gezondheid dan om meubilair - we hebben alle tools om een werkplek te individualiseren, rekening houdend met de verschillende werkomstandigheden, noden en lichamen. Voor ons draait ergonomie simpelweg om mensen.
Technologie richt aandacht op akoestische oplossingen
”Ik denk dat de technologische ontwikkelingen, waardoor we flexibeler en in open landschappen werken, de akoestische problematiek hoger op de agenda heeft geplaatst. Bij Kinnarps werken we samen met collega's in de industrie om gezamenlijke standaarden te ontwikkelen voor het meten van geluidsabsorptie in onze producten."
Forsberg wijst erop dat er wetten zijn over geluid dat schadelijk is voor het gehoor van mensen, maar in het geval van geluid dat "enkel" vervelend is, zijn de grenzen minder duidelijk.
Niet alle geluid is lawaai
”We weten dat geluid een grote invloed heeft op ons vermogen om te presteren; dat het stress, hoofdpijn en concentratieproblemen kan veroorzaken, maar ook fysieke pijn in de schouders en de nek. Tegelijkertijd is geluid natuurlijk onvermijdelijk op de onze werkplek. Het kan eigenlijk ook als iets positiefs gezien worden dat onze collega's discussiëren, lachen of muziek spelen. Absolute stilte hoeft dus niet altijd het beste te zijn. Niet elk geluid is lawaai. Er zijn geluiden die we zo goed mogelijk willen horen, en nodig hebben. Wat we als vervelend beschouwen, is echt subjectief. We zijn allemaal gevoelig voor verschillende dingen. Het kan ook verschillen van dag tot dag. Als we moe of gestresseerd zijn, of als we een taak moeten uitvoeren waarbij we uiterst geconcentreerd moeten zijn, kan het gelach van een collega of een telefoongesprek ons meer ergeren dan anders," zegt Forsberg.
Hoe kunnen we een goede akoestische omgeving creëren?
Gevoeligheid voor geluid is individueel en kan ook variëren van dag tot dag en afhangen van onze taken. Een flexibele werkplek met verschillende akoestische omgevingen is de beste oplossing.
Een goede manier om te starten is door de hulp in te roepen van een deskundige die de relatie tussen werkprocessen en de omgeving analyseert.
Kijk welke onnodige storende factoren kunnen worden geëlimineerd en welke geluidsabsorbeerders er nodig zijn.
Overweeg producten zoals opzetwanden, vrijstaande wanden en akoestische muurbekleding.
Kijk naar de omgeving in zijn geheel om een goed evenwicht te vinden door natuurlijke absorbeerders zoals gordijnen, tapijten en meubilair te gebruiken.
”Ik adviseer altijd om te starten met een basisinrichting die je kan aanpassen nadat je het gebouw in gebruik neemt. Alleen dan kan je weten hoe het klinkt. Het voordeel van schermen, naast het beperken van geluid, is de flexibiliteit. Je kan je kantoor makkelijk aanpassen aan nieuwe vereisten."
SCHERM DE SLECHTERIKEN AF
Het is vooral belangrijk om apparaten en zones die lawaai maken, zoemen of gewoon een iets hoger geluidsniveau hebben, af te schermen. Schermen tussen werkplekken dempen geluid in een kantoorlandschap, zonder in te boeten aan de voordelen, zoals een vlottere communicatie tussen werknemers. Aparte ruimtes voor korte of lange vergaderingen dragen ook bij tot een betere akoestische omgeving.
"Ook ons gedrag heeft een invloed. Wanneer je een lang telefoongesprek hebt, kan je je beter even afzonderen. Vergeet niet dat we de neiging hebben om aan de telefoon luider te praten dan nodig is. Een stil gesprek is uiteraard minder vervelend dan een luid", zegt Forsberg.
Het begint allemaal met bewustzijn
Als we er eenmaal op letten en ons bewust zijn van de invloed, kan er veel worden bereikt met de akoestische omgeving. Idealiter heeft de architect voldoende kennis over geluid en houdt hij van bij het ontwerp van het gebouw rekening met de akoestiek.
"Doorheen de jaren zag ik een aantal omgevingen waar geluidsergonomie volledig werd verwaarloosd tijdens de bouw. Het is heel moeilijk om zo'n situatie achteraf recht te trekken. Daarom is het ontzettend belangrijk om mensen bewust te maken voor geluid en hoe het ons beïnvloedt", zegt Forsberg.
"Vandaag zie ik veel positieve tekenen dat we in de juiste richting evolueren. Er is een soort stille revolutie aan de gang."
)
)
